63
Kẻ làm thầy đúng nghĩa chỉ xem trọng những gì - thậm chí là bản thân - khi chúng quan hệ đến các đồ đệ.
64
“Tri thức vì tri thức” - đó là chiếc bẫy cuối cùng luân lý giăng ra: và từ đó con người một lần nữa trọn vẹn bị cầm giữ trong đó.
65
Nàng Tri thức sẽ mất đi rất nhiều vẻ quyến rũ nếu trên đạo
lộ dẫn đến trú sở của nàng không phải vượt qua vô số niềm
ngại ngùng e lệ.
Con người là kẻ dối trá cùng cực trước Thượng đế: hắn
không được phép phạm tội!
66
Khuynh hướng tự khi, chấp nhận bị tước đoạt, bị lừa dôi,
bị lợi dụng, biết đâu có thể là niềm e lệ thẹn thùng của thần
tiên giữa chốn nhân gian.
67
Tình yêu dành cho riêng một là biểu hiện của lề lối dã
man: vì tình yêu phải trả bằng cái giá của những kẻ còn lại.
Tình yêu dành cho Thượng đế cũng vậy.
68
“Tôi đã làm điều đó”, ký ức tôi bảo vậy. “Tôi chẳng thể
nào đã làm điều đó” - niềm kiêu hãnh của tôi lên tiếng và tỏ ra
kiên quyết. Sau cùng... ký ức nhượng bộ.
65a
98
69
Người ta sẽ vụng về biết bao khi nhìn thấy cuộc đời mà
không đồng thời nhìn thấy bàn tay kia đang ân cần... giết chết
nó.
70
99
Nếu ta có tính cách riêng, thì ta cũng có những kinh
nghiệm đặc thù, những kinh nghiệm không ngừng trùng
phục hồi qui.
71
Bậc hiền giả cũng giống như thiên văn học gia. - chừng
nào mi còn cảm thấy những vĩ tinh tú như là gì đó “ở bên
trên mi”, chừng ấy mi còn chưa có con mắt của kẻ thức tri.
72
Không phải sức mạnh, mà chính sự trì cữu của cảm xúc
cao viễn làm nên những con người cao viễn,
73
Kẻ dạt đến lý tưởng thì đồng thời cũng siêu quá nó.
73a
Có những con công che giấu cái đuôi công của nó trước
mọi mắt nhìn - ấy gọi là niềm kiêu hãnh của nó.
74
Không thể kham nhận nổi kẻ thiên tài nếu ở hắn
không có thêm ít nhất hai thứ khác nữa: lòng tri ân và sự trong
sáng.
100
75
Trình độ và hình thái tính dục của con người vươn đến tận
chóp đỉnh tinh thần của hắn.
76
Trong thời bình, kẻ hiếu chiến tấn công chính hán.
77
Đề ra những nguyên tắc cho mình, con người muốn thống
trị, biện minh hoặc tôn vinh hoặc đả kích hoặc che giấu những
thói quen tập quán của hắn - hai kẻ có cùng những nguyên tắc
có thể mang những ý hướng khác nhau căn bản.
78
Nơi kẻ tự khinh bao giờ cũng có một niềm tự hào của một
kẻ mang lòng khinh bỉ.
79
Khi một tâm hồn biết ràng nó được yêu, nhưng bản
thân nó không yêu, tâm hồn ấy phơi bày lớp trầm tích của nó -
chỗ thâm sâu nhất của nó hiện ra.
80
Sự gì sáng tỏ sẽ thôi không còn quan hệ như thế nào đó
101
với chúng ta nữa. * Vị thần linh kia ngụ ý điều gì trong lời
nhắn nhủ: “hãy hiểu chính mình!”. Phải chăng điều đó có
nghĩa rằng “hãy thôi dây dưa giao thiệp với chính mình! Hãy
khách quan!” - Và phải chăng là Socrates? - Và phải chăng là
“con người khoa học”?
81
Khủng khiếp biết bao khi người ta chết khát giữa biển
khơi. Mi buộc phải muối mặn chân lý của mi đến mức nó
không còn có thể thỏa mãn chút nào cơn khát cháy bỏng của
mi nữa sao?
82
“Hãy cảm thông với mọi người, mọi kẻ” - thật là một sự
cứng rắn và chuyên chế đối với bản thẩn mi, hỡi kẻ láng giềng
của ta!
83
Bản năng - khi căn nhà bốc cháy, người ta thậm chí
bỏ quên bữa trưa. - Thế nhưng người ta lại dọn nó ra từ đống
tro tàn.
84
Đàn bà học cách thù ghét như thế nào thì cũng học quên đi
cách làm duyên như thế ấy.
102
85
Những tình cảm tuy giông nhau nhưng biểu hiện ở đàn
ông và đàn bà trong tiết nhịp so le: bởi vậy, đàn ông và đàn bà
không ngừng ngộ giải nhau.
86
Đằng sau mọi tính cách phù phiếm của người đàn bà bao
giờ cũng còn có lòng khinh bĩ phi cá tính đôi với... “đàn bà”.
87
Một trái tim bị trói chặt, một tinh thần tự do. - Nếu ta trói
chặt con tim mình và giam cầm nó, ta sẽ đem lại biết bao tự do
rộng rãi cho tinh thần: tôi đã từng nói thế. Song, người ta sẽ
không tin tôi, chừng nào người ta còn chưa biết đến diều đó.
Khi những kẻ cực kỳ sáng suốt tỏ ra lúng túng, thì người
ta cũng khởi sự hoài nghi về họ.
89
Những kinh nghiệm khủng khiếp khiến ta suy nghĩ, chẳng
phải rằng kẻ trải qua những kinh nghiệm khủng khiếp kia, bản
thân hắn cũng là một điều gì đó khủng khiếp lắm sao?
90
Thông qua sự thù ghét và yêu thương là những điều khiến
cho kẻ khác thêm trì trọng, những kẻ âu sầu, trầm trọng lại trở
nên nhẹ nhàng hơn và mở phơi phù hiện trong chốc lát trên
biểu điện của họ.
91
Lúc sờ chạm đến nó, người ta đã dốt cháy năm ngón tay
mình như đông hàn giá lạnh. Mọi bàn tay sẽ rút lại khi vồ bắt
nó! - Và chính vì thê mà nhiều người cho rằng nó như lửa
hồng cháy rực.
92
Ai là kẻ không từng hi sinh bản thân vì... danh vọng?
Trong sự hòa mục thân ái không có điều gì có tính cách
thù ghét con người, thế nhưng chính vì thê mà có quá nhiều sự
khinh bỉ con người.
93
104
94
Sự chính chắn của người đàn ông: đó là sự nghiêm trang
của tuổi thơ mà người ta đã tìm lại được trong từng trận vui.
95
Xâu hổ vì thiếu đức hạnh: đó là một nấc trên chiếc thang
mà khi người ta đạt đến nấc tối hậu của nó, sẽ cảm thấy xấu hổ
vì đức hạnh của họ.
96
Ta nên chia tay cuộc đời như Odysseus từng chia tay nàng
Nausika - nên chúc phúc, chớ nên yêu.
97
Sao? Một con người hoằng đại? Bao giờ tôi cũng chỉ nhìn
thấy một kịch sĩ đang diễn cái trò Lý tưởng của hắn thôi.
98
105
Khi ta đào luyện lương tám ta, nó liền hôn yêu ta bằng một
cú ngoạm.
99
Kẻ vỡ mộng nói: “tôi chờ đợi một tiếng vang mà chỉ nghe
ra những lời tán tụng”.
100
Chúng ta bày cái tâm sự còn khép kín riêng tây trong thể
cách đơn thuần giản dị hơn: bằng cách ấy chúng ta tìm được
chút thảnh thơi trước đám đông bạn bè, quyến thuộc.
101
Ngày nay, kẻ thức tri có thể dễ dàng cảm thấy bản thân
hắn là loài thú hóa sinh từ Thượng đế.
102
Trước một tình yêu đáp lại, kẻ đang yêu sẽ tỉnh ngộ trước
dối tượng yêu thương. “Sao thế? Nàng khiêm tốn đến mức có
thể yêu mi? hay là nàng ngu đến mức có thể yêu mi? hay là...
hay là...”
Hiểm họa trong lòng hạnh phúc - “Nay, mọi chuyện đôi
với tôi thật tốt đẹp lạ thường, giờ đây tôi yêu thương mọi định
mệnh - ai là kẻ khát khao một định mệnh như tôi?”.
103
106
104
Không phải tình yêu nhân loại, mà chính sự khiếm khuyết
khả nãng yêu thương nhân loại đã ngăn chặn những tín đồ Cơ
đốc giáo ngày nay... thiêu cháy chúng ta.
105
Đôi với một tinh thần tự do, một kẻ “tín mộ tri thức”, pia
frausw trái ngược với thị hiếu của hắn (trái ngược với “lòng tín
mộ” của hắn) hơn là impia frausm. Từ đó, sự thiếu hiểu biết
một cách sâu sắc của hắn đối với Giáo hội, một biểu hiện đặc
trưng của “tinh thần tự do”, là... sự phi tự do của hắn.
106
Âm nhạc là trú xứ cho đam mê tìm về luyến ái.
(1) Pia fraus: Sự lừa dối của lòng sùng tín
(2) Impia fraus: Sự lừa đối của lòng vô tín
Quyết ý bịt tai trước mọi phản bác, dù là những lý lẽ
thuyết phục nhất: đó là biểu hiện của một tính cách mạnh mẽ.
Vì vậy, đôi khi cũng là biểu hiện của ý chí khát vọng sự u mê.
108
Không có hiện tượng luân lý, mà chỉ có những diễn dịch
mang màu sắc luân lý về hiện tượng.
107
107
109
Thường thì bản thân kẻ tội phạm không thể sánh với việc
mà hắn làm: hắn khiến cho hành động của hắn trở nên ti tiện
và hủy báng nó.
110
Hiếm khi luật sư biện hộ cho kẻ phạm nhân có đủ tâm hồn
nghệ sĩ để có thể xoay chuyển nỗi khiếp đảm tót vời của hành
vi phạm tội thành những điều tốt đẹp nhất cho tác giả của hành
vi ấy.
111
Khi lòng kiêu hãnh của chúng ta bị thương tổn, thì
108
chính đó là lúc mà sự phù phiếm của chúng ta khó bị làm
thương tổn nhất.
112
Kẻ nào tự cảm thấy mình có khuynh hướng chiêm nghiệm
và không hướng đến niềm tin, sẽ cảm thấy những kẻ đến với
niềm tin dường như quá đỗi ồn ào và khó ưa: hắn đề phòng
những con người như thế.
113
“Ngươi muốn thu nhiếp hắn cho riêng ngươi? Vậy, hãy
đứng trước hắn cùng với sự lúng túng”.
114
Nỗi chờ đợi mênh mông một tình yêu nhục thể cùng với
niềm ngại ngùng e lệ trong nỗi mong chờ, đương sơ đã làm
tiêu tan nơi người đàn bà mọi viễn tượng.
115
Ớ đâu không có tình yêu và thù hận dự phần, cuộc vui của
người đàn bà thật tẻ nhạt.
116
Những giai đoạn trầm trọng trong cuộc đời ta là những
lúc mà ta có đủ dũng khí rửa tội cho những xấu xa trong ta
thành những điều tuyệt hảo.
109
20
Ý chí chế phục một tình cảm nào đó nói cho cùng chỉ là ý
chí khát vọng một hay nhiều tình cảm khác.
118
Có một sự hồn nhiên nơi lòng ngưỡng mộ: kẻ hồn nhiên
như thế là kẻ chưa kịp nhận ra một điều ràng mai kia hắn có
thể cũng sẽ được ngưỡng IĨ1Ộ.
119
Sự kinh tởm trước những nhơ bẩn có thể to lớn đến mức
nó ngăn trở chúng ta thanh tẩy hồn mình - “biện hộ” cho mình.
120
Nhục cảm thường thôi thúc cây tình yêu tăng trưởng quá
vội vàng, khiến cho gốc rễ của nó chưa hết mềm yếu và dê
dàng bị rứt đứt.
Có một chuyện tế nhị là Thượng đê đã học Hy lạp ngư
khi Ngài muốn làm văn sĩ — và Ngài đã không học tốt hơn.
122
Vui vẻ trước một lời tán tụng, trong trường hợp của một
sô' người, đó chỉ ìà cử chỉ lịch thiệp của con tim - và chính
điều này đối lập với sự phù phiếm của tâm hồn.
121
110
123
Thậm chí nhân tình cũng bị làm hỏng: - bằng cuộc hôn
nhân.
124
Kẻ đứng trên giàn hỏa thiêu vẫn hân hoan vui sướng,
không phải vì hắn chiến thắng được nỗi đau, mà vì hắn
không cảm nhận được nỗi đau mà hán chờ đợi. Một chuyện
ngụ ngôn.
125
Khi ta phải xét lại quan điểm của ta về một ai đó, tức là
ta gán cho kẻ đó sự khó chịu mà hắn đã gây cho ta.
126
111
Dân tộc là lôi đi quanh của tự nhiên nhiếp dẫn về dăm
sáu kẻ hoằng đại. - Quả vậy: Và để rồi nhiễu quanh bọn họ.
127
Khoa học làm thương tổn niềm e lệ của mọi người đàn
bà chân chính. Nàng có cảm tưởng rằng, với con mắt khoa
học, người ta muốn nhìn thấu thịt da nàng - tệ hơn nữa,
muốn dòm ngó dưới lớp xiêm y nàng,
128
Nếu ngươi muốn rao giảng một thứ chân lý càng trừu
bao nhiêu, ngươi phải dìu dắt các giác quan đến với nó nhiều
chừng ấy.
129
Quỷ dữ nhìn thây Thượng đế trong một viễn tượng rộng
rãi nhất, thế nên nó giữ khoảng cách thật xa với Ngài
- quỷ dữ tức là bằng hữu lâu đời nhất của tri thức.
130
Kẻ kia sẽ khởi sự bộc lộ ra hắn là gì, khi tài năng của
hắn cạn kiệt — khi hắn thôi phô diễn những gì hắn có thể
làm. Tài năng cũng là một thứ phục sức; mà phục sức cũng
là một thứ che đậy.
112
131
Hai giới tính phỉnh phờ nhau: cả hai phía thực chất chí
tôn trọng và yêu thương chính bản thân mình (hoặc là lý
tưởng của riêng mình, nếu diễn đạt cho dễ nghe hơn). Vì thế,
người đàn ông tìm kiếm ở người đàn bà tính cách nhu hòa -
song, thực chất, chính người đàn bà chẳng có chút gì là nhu
hòa cả, như loài mèo vậy, cho dù họ có tỏ ra thuần thục với
cái vẻ nhu hòa ấy.
132
Con người sẽ trả giá đắt nhất cho đức hạnh của nó.
133
Kẻ nào không biết tìm ra con đường dẫn đến lý tưởng
của hắn, thì kẻ đó sẽ sông nông nổi hơn và trơ trẽn hơn
những kẻ không có lý tưởng nào hết.
134
Giác quan là khởi nguồn của mọi sự gì khả tín, của mọi
lương tri, của mọi ảnh tượng chân lý.
Thói giả nhân giả nghĩa chảng phải là cái chỗ bại hoại
của kẻ thiện lương: đúng hơn, đa phần, nó là điều kiện thiết
yếu cho mọi thiện tính.
135
113
136
Một bên tìm kiếm mụ đỡ cho tư tưởng của mình, một
bên tìm kiếm đôi tượng để mình có thể giúp đỡ: từ đó mở ra
những giao đàm hội thoại cho mật thiết tương liên.
137
Khi gần gũi, giao thiệp với học giả và nghệ sĩ, người ta
dễ dàng đưa ra những nhận xét sai lầm trong những chiều
hướng trái ngược: người ta nhìn thấy đằng sau một học giả
xuất sắc không hiếm khi là một con người tầm thường, và
đằng sau một nghệ sĩ tầm thường thậm chí thường là... một
COĨ1 người xuất sắc.
138
Chúng ta làm một điều tương tự trong giấc ngủ cũng
như trong lúc thức: chúng ta chỉ sáng tạo và dựng lập những
con người cùng ta giao thiệp - và chúng ta quên ngay điều
đó. Trong sự trả thù và tình yêu, đàn bà man rợ hơn đàn ông.
140
Một lời khuyên và đồng thời căng ỉà một ẩn ngữ. - “Nếu
sợi dây không đứt - trước hết, mi phải cắn vào nó”.
148
114
141
Cái bụng là nguyên do mà người ta không dễ dàng gì tự
cho mình là thần thánh.
142
Lời nói đoan chính nhất mà tôi được nghe: “Dans le
veritable amour cest ưâme, qui enveloppe le corpsz*6
143
Điều gì chúng ta làm được tôt nhất thì sự phù phiếm của
chúng ta muôn rằng nó phải trở nên khó khăn nhất đối với
chúng ta. Nói về khởi nguồn của nhiều loại luân lý.
Khi một người đàn bà nào đó có khuynh hướng làm học
giả, tính dục của người đàn bà ây thường có điều gì đó không
Ổn. Bản chất vô sinh vốn phát tiết một loại thị hiếu có tính
cách đàn ông nào đó; đàn ông là một “con vật vô sinh”, nếu có
thể nói vậy.
145
Khi so sánh đàn ông với đàn bà trong một cái nhìn tổng
thể, ta có thể nói: đàn bà sẽ không có khiếu trong chuyện xiêm
y, phục sức, nếu họ không có cái bản năng dóng vai trò lệ
thuộc, thứ yếu.
tình yêu chân chính, chính tâm hồn bao trùm thể xác.”
144
115
146
Kẻ nào chiến dấu với con quái vật phải đề phòng đừng để
chính mình biến thành quái vật. Và khi ngươi nhìn quá lâu vào
vực thẳm thì vực thẳm cũng sẽ mở mắt nhìn ngươi.
147
Rút từ một truyện ngắn xưa viết bằng tiếng Florentine,
hơn nữa... từ chính đời sông: buona femmina e mala femmina
vuol bastonea\ Sacchetti, truyện 86.
Cám dỗ và nhiếp dẫn kẻ thân ái nhất đến với một quan
điểm thích hợp nào đó, và rồi nhiệt thành tin vào chính quan
điểm đó của người thân ái: ai có thể sánh với đàn bà trong
nghệ thuật này?
149
Điều gì mà ở một thời đại nào đó được xem là xấu xa,
thường là dư vang trái thời của một điều mà xưa kia từng dược
xem là tốt đẹp, thiện hảo — một hiện tượng đầu thai của một
lý tưởng lâu đời.
150
Quanh kẻ anh hùng, mọi sự biến thành bi kịch; quanh vị
bán thần, mọi sự biến thành những vũ điệu satyr; và quanh
Thượng đế, mọi sự sẽ... ra sao? thành “nhân gian”, có lẽ?
148
116
151
Có tài năng vẫn là chưa đủ: người ta còn cần một lời hứa khả
của ngươi - vậy là thê nào, hỡi các băng hữu của ta?
152
117
“Chỗ nào có cây tri thức mọc, chỗ ấy bao giờ cung là
thiên đàng”: những con rắn già nhất và trẻ nhất đều nói vậy.
153
Điều gì được thực hiện xuất phát từ tình yêu, điều ấy diễn
ra ở bên kia thiện ác.
154
Phản bác, né tránh, ngờ vực một cách thú vị, mỉa mai
châm chọc, là những dấu hiệu của sự khỏe mạnh: mọi sự tuyệt
đối đều qui thuộc về bệnh lý.
155
Cảm thức về tính chất bi kịch tăng giảm tùy theo mức độ
nhục cảm.
156
Đối với trường hợp cá nhân, chứng điên loạn là một điều
gì đổ hãn hữu — thế nhưng, đối với một tập thể, một dân tộc,
một thời đại, nó lại là một thông tác.
Ý nghĩ tự sát là một phương cách an ủi hữu hiệu: với suy
nghĩ đó, người ta vượt qua nhiều đêm đài mộng xâu.
157
118
158
Không chỉ lý trí mà cả lương tri của chúng ta cũng qui
phục cái xung động cường liệt nhất, cái bản năng chuyên chế,
trong chúng ta.
159
Con người phải trả giá cho mọi điều tốt xấu: thế nhưng tại
sao phải trả cái giá ây cho chính kẻ dã thi tác những điều tốt
hoặc xấu với chúng ta?
160
Ngay khi ta biểu đạt những hiểu biết của ta, ta không còn
yêu thương chúng đúng mức nữa.
161
Thi nhân không biết xấu hổ đối với những trải nghiệm của
họ: họ khai thác chúng.
“Kẻ gần gũi nhất với chúng ta chảng phải là kẻ láng giềng
của ta, mà là kẻ láng giềng của láng giềng ta” - mọi dân tộc
đều suy nghĩ như vậy.
163
Tình yêu ỉàm hiển lộ những phẩm tính cao quý và ẩn mật
của kẻ đang yêu - những phẩm tính hiếm hoi và dị thường của
hắn: khi đó, nó dễ dàng khiến ta ngộ nhận về điều gì là thường
162
119
qui, là điều lệ ở hắn.
164
Giê-su bảo dân Do thái của ngài rằng: “Luật tắc đã đặt ra
cho những kẻ nô bộc - hãy yêu Đức Chúa Trời như Ta yêu
thương Ngài, như con của Ngài vậy! Sá gì luân lý đòi với
chúng ta, những người con của Đức Chúa Trời”.
165
Nhìn vẩn đề từ hai phía. - kẻ chăn chiên bao giờ cũng cần
một con chiên đầu đàn - hoặc bản thân hắn thỉnh thoảng phải
làm một con chiên.
166
Người ta nói dối bằng cái miệng, nhưng, khi ây chính cái
mồm nói lên sự thật.
167
120
Đối với những con người mạnh mẽ, sự thân cận mật thiết
là một điều hổ thẹn - và là một điều gì đó quý báu.
168
Cơ đô'c giáo đã chuốc độc thần Ái tình - ngài không chết
vì lý do ấy, nhưng từ đó đọa lạc vào con đường tà hạnh.
169
Nói nhiều về mình cũng là một cách để che giấu bản thân.
170
Lời khen khiến ta day dứt nhiều hơn lời trách móc.
171
Lòng trắc ẩn của kẻ học thức trông thật buồn cười, như
một bàn tay mềm mại với thân hình của Cyclops.
172
Vì tình yêu nhân loại, đôi khi ta ôm vào lòng một ai đó
bất kỳ (bởi lẽ, không thể ôm trọn mọi người cùng lúc): song,
chính đó là điều mà ta không được phép thổ lộ với bất kỳ ai
trong những kẻ ấy.
173
Người ta khống biết thù ghét chừng nào người ta còn xem
thường đối tượng, mà chỉ khôi sự thù ghét khi nhìn thấy đối
tượng ngang bằng hoặc ưu thắng.
174
Hỡi những kẻ thực dụng, các người cũng chỉ yêu mọi sự
gì ích lợi như chiếc xe chuyên chở khuynh hướng của các
người - các người hẳn cũng cảm thấy không chịu đựng nổi
tiếng tiếng kêu lạo xạo của vòng bánh xe quay của các người
chãng?
175
Nói cho cùng, người ta chỉ yêu chính sự mong cầu của
mình, chứ không phải cái điều sở cầu.
176
Sự phù phiếm của tha nhân chỉ đối lập với thị hiếu của ta
khi nó đối lập với sự phù phiếm của ta.
Khi nói về một điều có “tính cách chân lý”, dường như
chưa có ai tỏ ra đủ chân thật.
178
Người ta không tin vào sự điên rồ của những kẻ sáng suốt:
một sự mất mát nhân quyền to lớn!
195
122
179
Hậu quả của việc chúng ta làm túm lấy tóc ta, nó chẳng
màng đến sự vụ rằng khi ấy chúng ta đã “cải thiện” rồi.
180
Có một sự hồn nhiên trong lời nói dôi, dấu hiệu của một
niềm tin chân thành vào một điều gì đó.
181
Chúc phúc kẻ nào đó trong khi hắn bị nguyền rủa là một
việc làm phi nhân.
182
Cử chỉ thân mật của kẻ ưu thắng khiến ta phẫn nộ, bởi lẽ
ta không thể đáp lại.
183
123
“Không phải vì anh lừa dcíi tôi, mà vì tôi không còn tin
anh nữa, chính điều này đã kích động tôi.”
184
Có khi lòng nhiệt huyết khởi lên từ thiện tâm biểu hiện
ra như một sự độc ác.
185
“Tôi không Ưa hắn.” - tại sao? - “Tôi không bằng hắn”
— Có ai đã từng đáp vậy chăng?
No comments:
Post a Comment